Guerra en Ucraína, un certo contexto histórico

En certa medida pode resultar complicado situar un punto inicial á hora de analizar con certa coherencia as relacións entre Ucraína e Rusia, poderiamos falar do Rus de Kiev, Oleg de Nóvgorod, as distintas tribos eslavas ou o proceso de cristianización das mesmas e a clara influencia que este proceso tería en Rusia durante os séculos posteriores. Poderiamos do mesmo xeito deternos de forma extensa en cada unha das diferentes etapas da historia e sen dúbida algunha en cada unha delas lograriamos ilhar e comprender leccións e situacións que nos axudasen a situarnos no contexto bélico presente. Pero debido a un intento de achegar a maior axilidade posíbel a esta análise, tentarei condensar da forma máis breve e concisa algúns dos puntos que considero poden achegar luz á actual situación en Ucraína.

Ao longo da historia o pobo ucraíno ten vivido diferentes procesos de integración ou influencia cultural e política por parte dos estados vecinhos. Falar de Ucraína como unha realidade monocorde, resulta sen dúbida erróneo, por outra banda, nada que non suceda en calquera outro estado. Para situarnos en certa medida á hora de poder comprender o latexar do país, debemos atender principalmente a tres rexións ben diferenciadas pola súa idiosincrasia cultural e política:

• Galitzia: trátase da zona occidental e na que predomina de forma maioritaria a lingua ucraína e a influencia católica. Historicamente estivo baixo gobernos polacos ou austro-húngaros e a firmeza dos seus vínculos co resto de Ucraína resultan en certa medida estruturados na historia máis recente. Curiosamente, é nesta rexión que xorde un claro impulso nacionalista durante o S XIX e gran parte do colaboracionismo cos nazis.

• Novorossia: ocupa o suroeste de Ucraína, maioritariamente falan o ruso e defínense como “rusos”. Conservan un sentimento moi profundo pola época soviética e foron numerosas as milicias que nesa rexión combateron o réxime do Maidan desde o respecto e a anhoranza polos símbolos da época socialista

• Península de Crimea: sede da base naval de Sebastopol e enclave estratéxico clave para o goberno ruso.

Un dos primeiros aspectos que debemos ter claro á hora de encarar a recente escalada bélica entre Ucraína e Rusia, é que o pobo ruso sempre considerou aos ucraínos como un elemento claramente ligado ao seu propio destino, mesmo podemos chegar a sinalar, sen medo a equivocarnos, que para parte de Rusia Ucraína é algo así como unha pequena parte de si mesmo. Mentres que a concepción nacional de Ucraína, a súa estruturación política e o auxe do actual nacionalismo, trátase dunha realidade moderna.

De feito, a designación de Ucraína é usada mesmo durante a Primeira Guerra mundial como un termo en certa medida xeográfico, alheo a unha realidade nacional totalmente definida. Mesmo durante ese período, Ucraína formaba parte do Imperio Ruso. Por aquel entón, do mesmo xeito que estamos a contemplar na actualidade, existía unha gran comunidade rusófila no Leste do país, mentres que a parte occidental foi máis facilmente impregnada polo apoio de Austria ao crecente nacionalismo Ucraíno de finais de século ( XIX).

Durante a Primeira Guerra Mundial, os ucraínos enfróntanse en dous exércitos opostos, preto de 3,5 milhóns pasan a formar parte das filas do Imperio Ruso e máis de 250.000 loitan xunto ao bando do exército Austro-Húngaro, que previamente fomentara a conciencia nacional de Ucraína co obxectivo de lograr debilitar o avance ruso. Podemos contemplar que xa a finais do S XIX, Occidente, encarnado polo Imperio Austro-Húngaro, tenta debilitar a influencia rusa no continente mediante a creación de correntes rusofobas extremistas entre as elites polacas ou ucraínas, chegando mesmo a crear de forma artificial o nacionalismo ucraíno que resultará tan importante na historia recente.

Obviamente, a forte división entre ucraínos, a participación en bandos opostos durante a guerra e o desenvolvemento do propio conflito no seu territorio, dá como resultado a morte de moitos civís, as persecucións sumarias e numerosas represalias baixo a acusación de colaborar co inimigo. Un exemplo claro destes primeiros desquites ideolóxicos verémolo na rexión de Galitzia, onde máis de vinte mil ucraínos son acusados de simpatizar cos rusos e tras ser arrestados, son conducidos a campos de concentración austriacos, tanto en Talerhof, Estiria como na fortaleza de Terezín.

Por tanto, podemos observar como xa durante a Primeira Guerra Mundial os ucraínos sofren especialmente ao verse situados enter Austria-Hungría e Rusia. Nunha constante histórica, o pobo ucraíno sofre na súa propia pel as tensións crecentes entre o Occidente Europeo e o poder ruso.

Non podemos falar tampouco dun período tranquilo para Ucraína durante a revolución rusa, no seu territorio ten lugar gran parte da guerra civil que vive o Imperio Ruso e os duros enfrontamentos entre os exércitos vermelho, branco, polaco e ucraíno. Para facernos unha idea do vivido en Ucraína durante os días daquela gloriosa revolución, basta dicir que tras instituirse co apoio do Congreso Militar de Ucraína, a Rada ou Conselho Nacional Ucraíno, na que serían figuras craves o socialista e nacionalista Volodymir Vinnychenko e o historiador Myjailo Hrushevsky, pronto ten lugar unha Segunda Proclama Universal na que se pretende avanzar claramente na autonomía de Ucraína dentro de Rusia.

E mentres os bolxeviques do Donbás tomaban o poder en Lugansk, Makéyevka, Górlivka e Kramatorsk, o 20 de novembro de 1917 unha Terceira Universal anuncia xa a República Popular de Ucraína independente como parte da Rusia federal. Certamente, non se chega en momento algún a romper a relación con Rusia, pero podemos observar que a República Nacional de Ucraína proclámase no territorio de 9 provincias e as autoridades do país deciden iniciar as súas propias negociacións de paz con Alemanha e os seus aliados. En certo sentido, o crecente nacionalismo ucraíno comeza a dar os seus froitos e podemos falar dunha clara toma de postura particular nisto momento para Ucraína.

Durante este período sucederanse diversas proclamas e os intentos de establecer un estado propio en Ucraína, pero un novo avance dos bolxeviques no que se adoptarn consignas nacionais e o conhecemento obrigatorio do idioma ucraíno por parte de todos os membros do partido, como método para evitar o descontento entre a poboación, enmarcará o futuro do país. É tamén neste período que o Donbás pasa a ser anexionado por Rusia «por razóns administrativas». Como vemos, a inestabilidade en Ucraína é un constante na que diversas concepcións políticas e culturais fan saltar as tensións entre o nacionalismo ucraíno e a nacente Revolución Rusa.

Especial mención é a aparición en escena de Stepan Bandera, fundador dunha das máis importantes ligas nacionalistas ucraínas, a Organización dos Nacionalistas Ucraínos (ONU). Líder deste sector do nacionalismo máis extremista, posterior colaborador do nazismo, promotor do xenocidio contra xudeus, polacos e rusos e actualmente figura venerada pola extrema dereita ucraína. Estas figuras tan controvertidas do nacente extremismo ucraíno son as que se enfrontarán aos soviéticos nos bosques ucraínos ata a década dos anos cincuenta e ás que hoxe o goberno do comediante Zelenski lhes adicara rúas en medio país.

A República Socialista Soviética de Ucraína aparecería como unha das quince repúblicas constituíntes da antiga Unión Soviética desde a súa formación en 1922. Pero antes de que isto sucedese, resulta interesante mencionar aquí a guerra polaco-soviética que se saldaría coa perda de novos territorios por parte de Ucraína e unha última resistencia do nacionalismo contra os bolxeviques, que os derrotarían facilmente, facendo que o movemento nacional ucraíno pasase totalmente á clandestinidade.

Tras verse ignorada polas democracias burguesas e consciente de que os gobernos europeos estaban a deixala ao pé dos cabalos, a URSS decide nos preámbulos da Segunda Guerra Mundial asinar coa Alemanha Nazi o pacto Ribbentrop-Molotov o 23 de agosto de 1939. Nese acordo, a metade de Polonia, Finlandia, Estonia, Letonia, Moldavia e parte de Ucraína, entrarían na «esfera de influencia» soviética. Deste xeito, aparentemente a Rusia soviética lograba un compromiso de non agresión e apuraba certo colchón territorial estratéxico ante o que Stalin sospeitaba ía suceder e de feito reamatou sucedendo, a invasión Nazi da URSS durante a denominada Operación Barbarroja iniciada o 22 de xunho de 1941. A ameaza que se cernía sobre Rusia, tal e como pasara xa no pasado, volvía proceder de Europa, o tempo e o terreo ganhado por diplomacia soviética, resultaba sen ningunha dúbida vital para poder preparar unha eficiente estratexia de defensa.

De forma realmente rápida Alemanha faise con Ucraína e crea o Comisariado do Reich para este país. Inmediatamente clausúranse escolas e os ucraínos pasan a ser tratados como subhumanos baixo unha sádica política colonial e racial. Iníciase á súa vez a persecución das poboacións xudías ou polacas.

E aquí é onde debemos ter en conta a participación do colaboracionismo ucraíno coa Alemanha nazi. De novo aparecen en escena os nacionalistas ucraínos que en diversas rexións do país celebran a chegada do exército nazi como verdadeiros liberadores. Ben operando baixo as ordes da Wehrmacht para debilitar ás liñnhs soviéticas ou nos batalhóns Nachtigall e Roland ou na División SS Galicia, os nacionalistas ucraínos exercen servizos de policía política e estruturan batalhóns de castigo destinados a reprimir calquera tipo de resistencia ao avance nazi ou aos seus postulados políticos.

Os nacionalistas ucraínos participan de masacres como as de Babi Yar, asasinando a máis de 100.00 xudeus nun barranco nos arredores de Kiev. Cando hoxe o goberno ucraíno permite aos seus aliados políticos portar a bandeira vermelha e negra da Organización de Nacionalistas Ucraínos ou cando aclaman como ao seu líder nacional a Stepán Bandera, isto é o que están glorificando. Poderiamos falar tamén do masacre de Volinia, na que 80 000 polacos foron asasinados polos nacionalistas ucraínos ou de moitas outras accións deste tipo por quen compartía nexos ideolóxicos co nazismo. Por desgraza resultan numerosos os exemplos da barbarie de quen hoxe parecen ser considerados heroes en Ucraína.

A pesar diso, xa desde 1946 a intelixencia estadounidense atopábase trabalhando con Bandera e os nacionalistas ucraínos para tomar vantaxe na nacente Guerra Fría en Europa fronte ao avance do Exército Vermelho. Mediante entre operacións encubertas os servizos secretos estadounidenses axudaron a fuxir a moitos dos colaboracionistas ucraínos coa Alemanha Nazi. Entre outros destinos, a Espanha de Franco foi un lugar predilecto para estes colaboracionistas. Mediante estas operacións dáse acubilho a membros das organizacións nacionalistas ligadas a Stepan Bandera, Yaroslav Stetsko ou Mikola Lebed. O propio Leb, que participara en numerosas matanzas durante a invasión nazi, logra escapar a Estados Unidos, falecendo tranquilamente o 18 de xulho de 1998 en Pittsburgh. Afortunadamente, peor sorte corre o propio Stepan Bandera, que a pesar de lograr fuxir a Múnic tras rexeitar a oferta de asilo do ditador espanhol Francisco Franco, é asasinado pola KGB en 1959.

Observamos que mentres a URSS elimina fisicamente ao propio Bandera e calquera recordo ou exaltación da súa figura que puidese ter lugar en Ucraína, Estados Unidos dedícase mediante mediante operacións de contrainteligencia en Polonia e Ucraína en colaboración con elementos colaboracionistas e nacionalistas fanáticos destes países, a buscar información sobre “posibles oficiais de policía e outros tipos de oficiais soviéticos que poderían desertar por motivos ideolóxicos ou económicos”. Capitalismo e nazismo resultan ser bos aliados contra o comunismo.

Nesta linha, o diario ABC. Diario sempre de referencia para a ultradeita, en 1951 dá voz a un destes exiliados do nacionalismo ucraíno, Miguel Hicka, delegado das mocidades de Ucraína resume ben o motivo real que leva a estes extremistas para buscar acubihlo en diversos países do bloque capitalista:

“Miguel Hicka habló en castellano fácil y correcto. Expuso con verbo elocuente la situación de Ucrania bajo el yugo zarista, Ucrania en la lucha activa contra el comunismo, Ucrania bajo el signo católico de su lucha, Ucrania en su lucha actual. Terminó diciendo que la misión de los jóvenes emigrados católicos ucranianos era llevar la voz de protesta del pueblo ucraniano contra el comunismo opresor en toda Europa occidental. Añadió: “no hemos huido del comunismo por cobardía, sino que hemos salido de nuestra patria para buscar, bajo la cruz de Cristo, el camino recto para volver después a nuestra patria católica”.

Inmersos como estamos en Europa na Guerra Fría, debemos destacar o sucedido en febreiro de 1954, data na que baixo o decreto 19 o entón presidente da URSS, Nikita Jruschov, cede Crimea aos ucraínos en conmemoración do 300 aniversario da súa adhesión a Rusia. Esta decisión tomada por un elemento que reamatou sendo destituído en outubro de 1964 polos seus «plans sen fundamento e proxectos baseados en ilusións» e que segundo se rumorea foi tomada en apenas 15 minutos durante unha sesión do Presidium do Comité Central do PCUS, foi declarada ilegal polo parlamento ruso en 1992 polo 53% dos deputados, pero lamentablemente aquí os intereses occidentais a ou longo da historia preferiron atender á vontade dun home que á lóxica ou a expresión democrática.

Temos que ter claro que Crimea, moi especialmente a base naval de Sebastopol, suponhen enclaves de suma importancia e en certa medida irrenunciábeis para Moscova. Tras a independencia de Ucraína, a antiga frota soviética do mar Negro foi dividida entre ambos os países e 1997 asínase un contrato de arrendamento para que os barcos de guerra rusos puidesen seguir fondeados nas bases de Crimea, a cambio de que Moscova comprometíase a pagar 98 milhóns de dólares ao ano ata 2017. Acordo que posteriormente se prolongaría ao longo do tempo con negociacións máis ou menos naturais entre Kiev e Moscova.

Sebastopol trátase da sede da frota rusa no Mar Negro e o único porto de augas cálidas co que conta Moscova a pesar da inmensidade do país. Tamén debuxa a clara porta de entrada para este país no Mediterráneo, podendo mesmo conectar esa «zona de influencia ou estratéxica» co porto de Tartus, en Siria, curiosamente escenario este en o que tamén o goberno de Rusia tivo que loitar firmemente para lograr repeler unha revolución de cor e o posterior avance yihadista que ameazaba a un goberno aliado de Moscova.

Cando falamos da caída da Unión Soviética, debemos comprender que este escenario ten unha importancia vital en todo o que incumbe a Ucraína e especialmente a Rusia, pero chegados a este punto imos tentar analizar cun par de pinceladas os puntos máis importantes. Ao primeiro que debemos prestar atención, é a que a URSS non cae sen resistencia, nin sequera cae co apoio da poboación. O caminho iniciado por Mijaíl Gorbachov e parasitado e mercantilizado por Borís Yeltsin, ignorou plenamente o referendo sobre o futuro da Unión Soviética que tivo lugar o domingo 17 de marzo de 1991 nas quince repúblicas da entón Unión Soviética para manter a súa integridade, no que ante a seguinte pregunta:

«Vostede considera necesaria a preservación da Unión de Repúblicas Socialistas Soviéticas como unha federación renovada de repúblicas soberanas iguais na que serán garantidos plenamente os dereitos e a liberdade dun individuo de calquera nacionalidade?»

Un total de 148,5 milhóns de cidadáns, o 75,5 % das persoas con dereito a voto, tomaron parte no sufraxio e 113,5 milhóns, o 76,43 %, responderon «si». Parece que a democracia non venceu neste caso, porque en decembro dese mesmo ano, os presidentes das tres repúblicas fundadoras da URSS, Bielorrusia, Rusia e Ucraína, asinaban o Tratado de Belavezha, que proclamaba disolta a Unión, contradicindo claramente os resultados do referendo.

Do mesmo xeito, entre o 19 e 21 de agosto de 1991, ten lugar o chamado Golpe de Agosto, no que un grupo de membros do Goberno e do KGB da Unión Soviética logran deponher brevemente ao presidente da URSS Mijaíl Gorbachov co obxectivo de deter todo aquel proceso que sumía á URSS na total anarquía. Durante eses tres días, a propia Axencia de Seguridade Nacional (NSA) dos Estados Unidos colaborará con Borís Yeltsin entregándolhe información privilexiada para evitar a exito do golpe e mesmo chegará a asignar un experto en comunicacións da embaixada dos Estados Unidos en Moscova como conselheiro do líder ruso. A crise remata co bombardeo do parlamento ruso por parte do sector prol Occidental e a proclamación de Borís Yeltsin como líder indiscutíbel da nova e totalmente submisa Rusia. Tamén aquí, francotiradores non identificados axudaron a desencadear a violencia que reamataría cun resultado adecuado para a OTAN, algo que posteriormente sucederá nas prazas da propia Ucraína.

Durante os seguintes anos, previos á independencia, en Ucraína nacen partidos ou movementos nacionalistas como Narodny Ruh, Movemento nacional, Svoboda, Liberdade, cuxo lider é Oleh Tyahnybok e cuxos membros se consideran sucesores da obra de Stepan Bandera, Right Sector liderado por Vitali Klichkó, ex boxeador dos pesos pesados, ou Tryzub, Tridente, liderado por Dmytro Yarosh. Todos eles admiradores da obra de Stepan Bandera, todos eles situados na extrema dereita e todos eles utilizados na historia recente de Ucraína por Estados Unidos como claro ariete político contra Rusia.

Baixo a clara influencia e ameaza deste nacionalismo de extrema dereita e a tutela dos oligarcas que se fixeron co control do país tras o derrube do socialismo, avanzamos ata o 24 de agosto de 1991, data na que Ucraína declárase oficalmente independente. O que lhe segue é un shock de privatizacións, corruptelas e perda das garantías máis básicas para todos os trabalhadores ucraínos. Ucraína convértese nun país escasamente democrático, un claro ninho de corrupción e de facto nun estado carente de soberanía e que en diante pivotará de forma desordenada entre os intereses rusos e os da OTAN. En 1999, baixo fortes protestas sociais que mesmo chegan a esixir a reconstrución da Unión Soviética, o Partido Comunista faise co 25% dos votos, pero lamentablemente non logrará estruturar unha alternativa política e o poder segue en mans dos oligarcas.

En outubro de 2002 Ucraína e Rusia asinan acordos de cooperación para a construción de gasodutos e xogando a ese dobre xogo de intereses do que falamos, negocia á súa vez acordos económicos co FMI e envía tropas a Iraq, mostrando claramente por primeira vez a súa intención de poder chegar a formar parte da OTAN. Con ese dobre xogo e tras a asignación de 14 milhóns de dólares á oposición ucraína por parte do Congreso dos Estados Unidos, chegamos ás eleccións presidenciais do 31 de outubro de 2004 e á revolución laranxa. Estes comicios outorgaban uns resultados moi igualados a Víktor Yúshchenko, apoiado por Occidente – a súa esposa Kateryna Yushchenko foi funcionaria do Departamento de Estado estadounidense – e a Vika Yanukóvich – apoiado en certa medida por Rusia, aínda que un oligarca con políticas totalmente alleas aos intereses populares – pero en segunda rolda, Yanukóvich, o candidato máis próximo a Rusia, logra facerse coa presidencia.

Inmediatamente prodúcense intensas protestas por todo o país, quéimanse numerosas actas que permitirían analizar os resultados e mesmo se produce un oportuno envelenamento de Víktor Yúshchenko do que milagrosamente logra recuperarse para, levantado pola propaganda occidental e o bombardeo mediático ao seu favor, treamaar vencendo nunha terceira rolda forzada pola situación de inestabilidade que lhe garante poder facerse coa presidencia de Ucraína. Durante a súa presidencia a corrupción e o coqueteo cos nacionalismos próximos á extrema dereita resultan evidentes como estratexia para polarizar o país e recolher o voto máis extremista, quizais sexa este o punto definitivo no que Ucraína encara a vía para a partición definitiva do país en dúas realidades irreconciliables a curto prazo. Glorifican a líderes como Bandera, declarándoo heroe nacional, decisión que derrogará posteriormente Yanukóvich permítense desfiles nazis e acólhese politicamente á ultradereita, ao mesmo tempo que reprimen as protestas contra o goberno e comezan tamén as grandes fugas de capitais aos bancos europeos. Obviamente, a situación resulta insostíbel e tras un período de transición, en marzo de 2006 Yanukóvich faise de novo co poder co 32% dos votos.

Durante ese mesmo ano, recólhense 4,5 milhóns de firmas para solicitar a realización dun referendo contra a OTAN e son numerosas as manifestacións neste sentido, chegando a suspenderse por iso os exercicios militares que os Estados Unidos tinhan pensado realizar en Crimea.

Chegamos a 2007, o clima político comeza a depauperarse en Ucraína e prodúcense numerosas manifestacións en prol dun achegamento á UE e a OTAN, nas que destaca a figura de Yulia Timoshenko. Timoshenko é unha oligarca, unha das persoas máis ricas de Ucraína e que curiosamente ten numerosos intereses económicos no negocio do gas dependente de Rusia. Nacionalista e de dereitas, segue fomentando unha alianza co extremismo neonazi como fronte unida de oposición.

En abril dese ano convócanse novas eleccións e a pesar de que Yanukóvich logra a maioría dos votos, móstrase incapaz de formar goberno propiciando que a oligarca Yulia Timoshenko sexa elixida primeira ministra. Ese mesmo abril George Bush é recibido con fortes protestas na súa contra en Kiev e no cume da OTAN que ten lugar en Rumania, Francia e Alemanha móstranse contrarias á entrada de Ucraína na OTAN.

Xa en 2010 celébranse de novo eleccións presidenciais e Yanukovich faise coa vitoria. É importante atender á distribución do voto, porque claramente contemplamos duas Ucranias que aínda seguen presentes a día de hoxe. Yulia Timoshenko denuncia que ditas eleccións son fraudulentas, pero os observadores internacionais négano rotundamente. En agosto de 2011, Timoshenko sería detida por delitos de corrupción e condenada a sete anos de prisión.

En 2012 ten lugar a Eurocopa organizada por Polonia e Ucraína e a extrema dereita entra no parlamento do país, provocando que o Parlamento Europeo mostre nunha declaración a súa sincera preocupación por este feito.

E así chegamos a 2013, data na que o goberno de Yanukovich senta a negociar coa UE un acordo que avanzase na integración de Ucraína na Unión Europea. Entre as esixencias que nese momento Europa pon sobre a mesa, atopámonos a posta en liberdade de Yulia Timoshenko ou a ruptura de relacións comerciais con Rusia.

Como vemos, peticións nada injerencistas. Estas esixencias, ademais de suponher un insulto para un país soberano, suponherían un suicidio para Ucraína ao provocar a ruptura das súas relacións con Rusia, dado que entre as inmediatas consecuencias, vería como o prezo do gas dispararíase de forma demencial. Ademais, temos que ter en conta que as relacións comerciais entre Rusia e Ucraína eran totalmente naturais, ambos os países foron desenhados dentro dun mesmo modelo produtivo. Un claro exemplo disto era a estrutura produtiva do Complexo Técnico Científico Aeronáutico Antónov. A pesar desas esixencias por pate da UE, esta en ningún momento asegura poder compensar o impacto de romper as relacións con Moscova.

O 21 de novembro de 2013, o presidente ucraíno Víktor Yanukovich, anuncia que non asinará o acordo de asociación coa Unión Europea

Esta situación, sumada á corrupción e a falta de democracia, provoca numerosas protestas nas rúas, máis de 100.000 persoas saen a protestar de forma totalmente xusta e comprensíbel contra a política ucraína, pero tamén encandeados por falsas promesas dunha entrada inmediata na UE que xamais se ía a producir. Pero insisto, as protestas eran totalmente lexítimas e xustificábeis nese momento. A pesar diso, pronto comezan a ter lugar cargas policiais contra os manifestantes que o goberno ucraíno nega ordenar e que comezan a enrarecer o ambiente nas prazas. Exemplo claro disto son os enfrontamentos durante o intento para instalar unha árbore de nadal na praza que teñen lugar o 30 de novembro. Curiosamente, inmediatamente aparecen en escena membro da extrema dereita que avivan as cargas e que parecían estar totalmente listos para aproveitar esa situación.

O 18 de febreiro o parlamento reúnese para aprobar un paquete de medidas que atendesen a varias das peticións que os manifestantes levaran ás prazas, pero grupos de extrema dereita deciden atacar o parlamento con armas de fogo e provócanse numerosas vítimas entre policias e manifestantes. O día 21 dese mesmo mes, o presidente Yanukovich e os principais líderes da oposición chegan a un acordo para frear a violencia no que se incluían plans para celebrar eleccións antes de que acabase o ano, pero a violencia desátase de forma incontrolada por todo o país e Yanukovich decide fuxir a Rusia.

Comézanse a derrubar monumentos dedicados aos heroes da II GM, estatuas de Lenin, as sedes do Partido Comunista son atacadas e golpéase ás persoas relacionadas co goberno e aos seus familiares. Moitos líderes do Partido Comunista foxen a Crimea ou Rusia ante a clara persecución que reciben por parte de grupos de extrema dereita no seu país. O parlamento Ucraíno destitúe a Yanukovich saltándose as máis mínimas disposicións democráticas que pedían o respaldo de 2/3 do parlamento, curioso que agora occidente pida respectar o dereito internacional, cando por aquel entón Estados Unidos non tivo problema algún en captar esta decisión e recoñecer a «o noso velho amigo» Oleksandr Turchínov como presidente en funcións. Despois do de Guaidó, nada pode sorprendernos. O 23 de febreiro de 2014 vótase a prohibición do Partido Comunista e do Partido das Rexións yse decide ponher en liberdade a Yulia Timoshenko.

Inmediatamente créanse batalhóns de castigo contra a poboación prorrusa e comézase a perseguir a presenza da lingua e a cultura rusa por todo o país, glorifican aos líderes colaboracionistas co nazismo e foméntase un nacionalismo certamente violento contra calquera tipo de disidencia fronte ao novo réxime xurdido do Maidan. Prodúcense violentos disturbios na capital de Crimea, Simferópol, e grupos armados prorruso toman as sedes do Goberno e Parlamento crimeo, produciendose ás semanas un referendo de independencia para integrarse a Rusia. Ganha o «si» por máis do 97% dos votos e a Duma ratifica o acordo polo que Crimea incorpórase a Rusia logrando que Ucraína retire as súas tropas da rexión ante a ameaza dunha resposta militar de Moscova.

A situación de extrema violencia vivida en Crimea expándese a outras zonas do país e grupos prorrusos toman sedes da administración rexional en cidades do leste de Ucraína (Donetsk, Jarkov, Lugansk, Slaviansk ou Gorlovka), tendo lugar outro referendo separatista no sueste ucraíno. O 7 de abril de 2014, Donetsk e Lugansk autoproclaman as súas independencias e piden integrarse en Rusia. Kiev pon en marcha unha suposta operación antiterrorista de castigo que en realidade supón o inicio dunha cruenta Guerra Civil que se prolongará ata que Rusia decide intervir cun duro golpe sobre a mesa, resulta importante sinalar que se Ucraína admitise estar en guerra contra a súa propia poboación, non poderían recibir os préstamos do FMI tan apetecibles para os seus oligarcas. O dinheiro e o cinismo sempre superan ao extremismo nacionalista.

O 2 de maio ten lugar en Odessa unha dos maiores masacres contra a poboación de Ucraína. Nazis ucraínos que se desprazaron de todo o país para ver un partido de fútbol diríxense ao centro da cidade e asasinan a máis de 100 manifestantes partidarios da federalización do país e achegamento a Rusia. Algúns deles queimados vivos na casa dos sindicatos e outros mallados ata a morte, esa é a verdadeira alternativa que Ucraína ofrecía a aqueles que no seu territorio opoñíanse ao exremismo nacionalista e ao tégimen corrupto e genocida xurdido do Maidan. A día de hoxe, este masacre seguen sen ter consecuencias.

Así chegamos á guerra aberta entre Ucraína e parte da súa propia poboación unicamente protexida pola intervención rusa. Unha guerra que a pesar dos acordos do Minsk nunca cesou desde o golpe de estado do Maidan, un conflito avivado por occidente coa clara intención de lograr erixir a un goberno monicreque en Kiev que lhes permitise situar os seus mísiles a escasos cinco minutos de Moscova. Pero de todo iso e das implicacións que este conflito pode ter para nosos falaremos en próximos artigos, por agora só espero que logremos entender que nada resulta sinxelo, nin recente, en toda esta situación